In de afgelopen 50 jaar zijn de wereldwijde voedselproductie en ons eetpatroon drastisch gewijzigd. Groeiende oogsten en een betere productie hebben de levensverwachting verbeterd en honger teruggedrongen. Helaas staan tegenover deze voordelen flink wat nadelen, zoals de omvangrijke belasting van het milieu door niet-duurzame landbouwmethoden en gezondheidsproblemen, van obesitas tot hart- en vaatziekten, die ontstaan omdat het eten steeds calorierijker wordt en voedsel zwaar wordt bewerkt.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organization, WHO) is het aantal mensen met overgewicht en obesitas sinds 1975 verdrievoudigd. Inmiddels heeft 39% van de volwassenen overgewicht en 13% obesitas. Tegelijkertijd heeft 9,2% van de volwassenen te maken met ondergewicht. Het naast elkaar bestaan van overgewicht en ondergewicht maakt duidelijk hoe slecht het wereldwijd is gesteld met onze voeding. We kunnen dus rustig stellen dat ondervoeding een probleem is.
Door deze problemen kiest de consument steeds vaker voor gezonder en duurzaam geproduceerd voedsel1. De beste beleggingskansen bevinden zich volgens ons in plantaardige voeding en dranken, in maaltijdboxen zoals die van HelloFresh en Marley Spoon en in software voor restaurants. Pure-play levensmiddelenbedrijven in deze segmenten worden steeds relevanter voor consumenten. Zij opereren in een zeer grote markt en hun productpenetratie is nog relatief laag. Dit verschaft hen uitstekende groeimogelijkheden. Kweekvlees ziet er vanuit milieuperspectief veelbelovend uit en de productiekosten zijn aan het dalen. Of het commercieel haalbaar is, blijft echter de vraag.
De levensmiddelengiganten staan nog steeds voor een uitdaging. Zij halen namelijk het grootste deel van hun omzet uit relatief ongezond voedsel. Maar ze doen hun best om dit te verbeteren. Voor nu vinden we de kleinere leveranciers van verpakt voedsel met een gezonder en duurzamer profiel echter beter gepositioneerd.
Naast deze trends in voeding beschikt Robeco over een beleggingsstrategie die specifiek is gericht op beleggen in ondernemingen die een gezonde levensstijl stimuleren2. We maken daarbij onderscheid in vier aandachtsgebieden: drie hebben betrekking op preventie en één richt zich op bewerking:
The health trend is truly a long-term one. The risk as measured by volatility is relatively low, and the strategy has outperformed the market since its launch in 2007.
In onze laatste SI Opener gingen we in op de rol van de vleesketen4 als bedreiging voor de wereldgezondheid, en op de actieve dialoog die we voeren met een aantal ondernemingen waarin we beleggen en die actief zijn in die toeleveringsketen. Nu willen we ingaan op twee andere engagementthema's op dit terrein.
Het eerste engagementthema heeft te maken met het risico van suiker in voeding . Deze engagement werd na drie jaar in 2019 gesloten, maar bleek nog erg relevant. Onderzoek door de Britse National Health Service toonde namelijk aan dat een derde van de mensen die stierven aan Covid-19 leed aan diabetes Type 1 of Type 2, een aandoening die vaak in verband wordt gebracht met obesitas en suiker.
Afgezien van de gezondheidsvragen die het oproept, kan de negatieve invloed op het resultaat van een onderneming die suiker toevoegt in het proces aanzienlijk zijn. De kosten die in verband worden gebracht met obesitas bestaan uit toegenomen zorgkosten, verlies aan productiviteit en vroegtijdig overlijden. Daardoor staan levensmiddelenondernemingen bloot aan regelgevings-, reputatie-, juridische en marktrisico's.
Voorbeelden hiervan zijn regeringen in zowel hoge- als lagelonenlanden die een suikertaks invoeren, of een beperking leggen op reclame voor minder gezonde producten gericht op kinderen. De regelgeving voor gezondheids- en voedingsclaims op producten wordt aangescherpt en ook de voorschriften voor etiketten worden strenger. Uiteindelijk gaan ondernemingen die zich niet aanpassen aan veranderende voedselvoorkeuren marktaandeel, omzet en winst verliezen.
Het tweede engagementthema heeft betrekking op digitalisering en innovatie, die beide de kosten van de gezondheidszorg omlaag kunnen brengen. Daarvoor moeten we echter wel anders gaan denken. Zet dit de gezondheidszorgsector op zijn kop? Drie ontwikkelingen lijken erop te wijzen dat er veranderingen op komst zijn. Hoewel gezondheidszorg van oudsher geen sector is die snel nieuwe technologieën accepteert, lijkt het er nu toch op dat digitale innovaties sneller worden omarmd. We zien steeds meer elektronische afstemming van patiëntgegevens tussen artsen, zorginstellingen en farmaceutische bedrijven.
Ten tweede staan steeds meer bedrijven open voor uitwisseling van gegevens om maximaal gebruik te kunnen maken van de inzichten die hieruit voortvloeien. Ten derde kan de invoering van e-health voor patiënten de kosten en de wachttijd tot hun eerstvolgende bezoek aan de specialist verlagen.
Daarnaast worden bij farmaceutisch onderzoek in toenemende mate nieuwe technologieën ingezet als AI, waarmee de tijd en de kosten voor het ontwikkelen van medicijnen worden teruggebracht. Recente hervormingen laten ook een verschuiving zien van activiteitgerichte modellen naar resultaatgerichte modellen. De digitalisering kan zeker een bijdrage leveren aan deze trend. Er zijn tal van mogelijkheden: van het stimuleren van gezond gedrag en geneesmiddelen op maat, tot monitoring op afstand, holistische analyses en betere besluitvorming. Digitalisering kan op zichzelf de uitdagingen in de gezondheidszorg niet oplossen, maar wel een bijdrage leveren aan kostenbeheersing en kwaliteitsverbetering en de sector naar een meer patiëntgerichte zorg loodsen.
Het belangrijkste doel van onze engagement is inzicht te krijgen in de huidige status van de gezondheidszorgsector op het gebied van digitalisering en ondernemingen te motiveren om kansen te benutten, zich bewust te zijn van de daarmee samenhangende risico's en deze te verkleinen. Binnen onze engagement bekijken we de volgende doelstellingen:
Zoals bij alle materiële ESG-kwesties zijn we ervan overtuigd dat een actieve dialoog met ondernemingen in de gezondheidszorg die sector verder brengt en dat die dialoog ons in staat stelt beleggingsportefeuilles samen te stellen van ondernemingen met een gezonde toekomst.
1 Robeco white paper: Trends investing, the Future of Food, 24 March 2021, Sam Brasser
2 Bekijk onze nieuwste video over dit onderwerp: https://www.robeco.com/en/insights/2021/02/we-believe-that-the-trend-around-healthy-living-is-long-lived-.html
3https://www.ipsos.com/en/covid-diet-and-health#:~:text=A%20third%20of%20the%20population,on%20an%20additional%206.1kg .
4https://www.robeco.com/en/insights/2021/02/si-opener-the-meat-supply-chain-is-a-major-threat-to-global-health.html
5https://www.robeco.com/en/insights/2020/07/sugars-role-in-coronavirus-fatalities.html
6 Digitale innovatie in de gezondheidszorg, onderzoeksrapport, Robeco Active Ownership team, december 2019.