Europa neemt het stokje over

Bijna de helft van de Europese volwassenen heeft nu ten minste één vaccinatie tegen Covid-19 gehad. Het aantal besmettingen is drastisch gedaald en overal in Europa worden de lockdowns geleidelijk aan opgeheven.

“Europa liet in het eerste kwartaal van dit jaar de dubbele dip achter zich en loopt qua economisch herstel nu in op China en de Verenigde Staten”, aldus Van der Welle, strateeg in het multi-assetteam van Robeco.

“De vaccinatiegraad ligt nog steeds iets achter op die van de VS en het Verenigd Koninkrijk, maar de kloof wordt kleiner naarmate het tempo toeneemt – ongeveer 50% van de bevolking van Duitsland heeft nu ten minste één vaccinatie gehad, terwijl het percentage in Frankrijk en Nederland rond de 40% ligt.”

“Het grootste voordeel is de toegenomen mobiliteit binnen de ontwikkelde economieën die mogelijk is dankzij de versoepelingen, vooral in Europa.”

“En dat geeft natuurlijk een impuls aan de diensteneconomie. Iets wat tot uiting komt in het cijfer voor het producentenvertrouwen, zowel in de diensten- als in de goederensector. Dat heeft hier en daar het hoogste punt sinds 15 jaar bereikt, en soms zelfs sinds 17 jaar in het geval van het sentiment in de dienstensector. Dat is dus echt veelbelovend, ook voor de bbp-groei die we in de tweede helft van het jaar kunnen verwachten.”

Volgens Van der Welle zijn er drie belangrijke factoren die een goede reden zijn voor optimisme over de Europese groei. “De eerste en sterkste factor in het voordeel van Europa is dat de spaartegoeden momenteel zeer hoog zijn. Veel mensen zullen dit geld in de tweede helft van het jaar uit willen geven als de economieën verder opengaan dankzij het succes van de vaccinatieprogramma's”, zegt hij.

“De Duitse persoonlijke spaarquote – het percentage van het inkomen dat wordt gespaard – was in het eerste kwartaal 20%, wat historisch gezien zeer hoog is. Het lijkt logisch dat mensen gretig zijn om meer uit te geven aan diensten zoals reizen zodra dat in de tweede helft van het jaar mogelijk is. Daardoor neemt het ontsparen op de middellange termijn toe.”

“De tweede factor is dat de fiscale stimulering in de eurozone nog wel even in stand blijft, dankzij het groene licht voor de uitbetaling van ongeveer EUR 750 miljard aan EU-herstelfondsen, verdeeld over subsidies en leningen die worden uitgesmeerd tot ongeveer 2026.”

“Uiteindelijk zal de overgang van noodsteun naar meer gerichte maatregelen het bbp in de perifere landen een impuls geven. Door de reële rente nog op een historisch laag peil te houden blijft de ECB een geloofwaardige geldverstrekker, wat een volledig herstel ondersteunt.”

Van der Welle zegt dat bestuurders van de Europese Centrale Bank (ECB) onlangs nog hebben benadrukt dat de eurozone een fiscale klif moet omzeilen, en dus moeten zowel monetaire als fiscale stimuleringsmaatregelen voorlopig van kracht blijven. Bezien vanuit het bbp-niveau is het herstel nog onvolledig, aangezien het binnen de eurozone nog steeds vier procentpunten onder het bbp van 2019 ligt.

“Gezien de relatief grote output gap blijft de kerninflatie waarschijnlijk gematigd in vergelijking met de VS”, zegt hij. “Dit rechtvaardigt een ruime monetaire koers in combinatie met de noodaankopen van de ECB op de financiële markten.”

“Dit sentiment leidde er ook toe dat de Europese Commissie de handhaving van de schuldcriteria van Maastricht heeft uitgesteld tot begin 2023. Landen krijgen in dat opzicht dus ook meer fiscale speelruimte.”

Er is ook een politieke dimensie, aangezien Europa waarschijnlijk populistischer en linkser wordt, deels als reactie op de toenemende post-pandemische inkomensongelijkheid, en daarom meer gekant zou zijn tegen eventuele toekomstige bezuinigingsmaatregelen, aldus Van der Welle.

“In het kader van deze politieke verschuiving wordt het voor fiscale haviken dit jaar moeilijker om aan te dringen op begrotingsbezuinigingen dan in de nasleep van de eurocrisis van 2011”, zegt hij.

“In Duitsland zijn er in september verkiezingen en de Groenen doen het goed in de peilingen. En ook de huidige coalitiebesprekingen in Nederland neigen naar links.”

De derde factor is de wereldhandel, die alweer op volle sterkte is, wat de Europese economie ten goede zal komen, aldus Van der Welle. “De eurozone is over het algemeen een open economie en daarom zeer gevoelig voor de wereldwijde handelsactiviteit, vooral vanuit China”, zegt hij.

“Hoewel de Chinese kredietimpuls erop wijst dat de invoervraag in dat land tegen het einde van het jaar kan vertragen, wijst het huidige producentenvertrouwen in China op aanhoudende expansie.”

“Bovendien kunnen ook positieve overloopeffecten ontstaan vanuit de sterke fiscale en monetaire stimulering in de VS, wanneer de Amerikaanse consument zijn bestedingen verschuift naar Europese goederen en diensten.”

“Al met al wordt de Europese groei dus vooral gedreven door een sterke consumptie en export, met name in de dienstensector, dit tegen de achtergrond van een royale ECB en Europese Commissie voor wat betreft de begrotingsregels. Dit bevestigt ons basisscenario, dat uitgaat van aanhoudende economische groei bij toenemende inflatiedruk.”