15-11-2019 · Visie

Het spiedende oog in de lucht tegen ontbossing

Robeco heeft de handen ineengeslagen met een bedrijf dat satellietdata gebruikt om ontbossing in palmolieplantages te detecteren.

De samenwerking met Satelligence maakt het mogelijk om te controleren of bossen in Maleisië en Indonesië worden gekapt om plaats te maken voor nieuwe palmoliebomen. Het bedrijf heeft toegang tot data van satellieten die vanuit de ruimte hoogwaardige beelden maken. Daardoor kan voortdurend gekeken worden of er veranderingen zijn.

Het aanpakken van duurzaamheidskwesties in de palmoliesector is in 2019 een belangrijk engagementthema voor Robeco. Daarvoor zetten we een combinatie in van enhanced engagement en een controlesysteem dat het vizier rechtstreeks op de producenten richt. Een belangrijke graadmeter is de hoeveelheid landbouwgrond die is gecertificeerd door de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), een non-profitorganisatie waar Robeco zich in januari bij heeft aangesloten.

Zien is geloven

Het engagementprogramma kan pas volkomen effectief zijn als er bewijs is hoe goed bedrijven de doelstellingen naleven. En vanaf de grond is ontbossing moeilijk te detecteren. Daarom heeft Robeco een intentieverklaring tot samenwerking met Satelligence ondertekend. Dit Utrechtse bedrijf maakt al meer dan 20 jaar gebruik van satellietbeelden om ontbossing te detecteren.

image.png

Zo werkt het: de Sentinel-1-satellieten van de European Space Agency (ESA) scannen de grond en met kunstmatige intelligentie wordt gekeken welke pixels zijn veranderd. Verdwenen vegetatie (door bijvoorbeeld ontbossing) is weergegeven in rood, intacte bossen in donkergroen en plantages in lichtgroen. Bron: Satelligence.

“De Sustainability Policy Transparency Toolkit van de Zoological Society of London (ZSL-SPOTT) publiceert ieder jaar een benchmark van palmoliebedrijven. Wij gebruiken die in ons engagementprogramma en kunnen nu dankzij dit project ook in real time controleren of palmoliebedrijven zich houden aan hun toezegging om een einde te maken aan ontbossing”, zegt Peter van der Werf, die als engagementspecialist werkzaam is in het palmolieprogramma van Robeco.

“Door samen aan deze pilot te werken kan Robeco het voortouw nemen in het integreren van met satellieten verzamelde gegevens in duurzaamheidsonderzoek om tot betere beleggingsbeslissingen te komen. Samen met Satelligence kunnen we een systeem ontwikkelen om de voortgang van bedrijven met betrekking tot 100% RSPO-gecertificeerde plantages te monitoren. Zo kunnen we toewerken naar een duurzame palmolie-industrie.”

Het spiedende oog in de lucht

De beelden zijn afkomstig van satellieten van de ESA, de NASA en de Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA). Deze cirkelen op 700 kilometer hoogte boven Zuidoost-Azië, West-Afrika en Centraal- en Zuid-Amerika.

image.png

De Sentinel-1-satelliet is onderdeel van het Copernicus-programma van de ESA. Bron: Getty Images.

De Sentinel-1-satelliet van de ESA, gelanceerd in 2014 als onderdeel van het Copernicus-programma, is zo krachtig dat hij door wolken heen kan inzoomen op stukken land met een diameter van slechts vijf meter. Naast ontbossing kan deze satelliet ook olielekkages, smeltend zee-ijs en overstromingen detecteren voor het Earth Monitoring-programma van de Europese Unie.

De satellieten kunnen het vizier richten op verschillende gewassen die te maken hebben met duurzaamheidskwesties. Denk bijvoorbeeld aan cacao, soja en hout. Kunstmatige intelligentie wordt gebruikt voor een betere data-analyse en om snelle veranderingen bij te houden. De beelden worden voortdurend geüpdatet, wat een realtime grondstoffenkaart van de wereld oplevert.

De data kan worden ingezet tijdens een dialoog met eigenaars van plantages, handelaren, tussenpersonen en andere partijen in de toeleveringsketen. Daarnaast kunnen we deze data gebruiken om autoriteiten te wijzen op criminele praktijken. De methodes zijn ontwikkeld in nauwe samenwerking met wetenschappers van Wageningen University, een universiteit die is gespecialiseerd in lifesciences en natuurlijke hulpbronnen.

Bedreigingen voor portefeuilles

“Met 2020 voor de deur hebben nog steeds veel bedrijven moeite om voortgang te boeken met het beëindigen van grondstofgedreven ontbossing in hun toeleveringsketen”, zegt Niels Wielaard, directeur van Satelligence.

“Ontbossing en andere klimaatgerelateerde risico’s kunnen ook een enorme bedreiging vormen voor de portefeuilles van beleggers. Voor financiële instellingen is het dan ook essentieel dat ze vooroplopen in het meetbaar en zichtbaar maken van de impact.”

“Met deze samenwerking helpen we Robeco risico’s te identificeren. En we stellen Robeco in staat een concrete discussie aan te gaan met bedrijven over wat ze moeten veranderen om ontbossing te voorkomen.”

Een onmisbare grondstof

Palmolie is een belangrijk ingrediënt in veel consumentengoederen – van chocola tot shampoo – en dus een onmisbare grondstof. Voor deze veelzijdige plantaardige olie is relatief weinig land nodig en de teelt van dit handelsgewas is zeer winstgevend. Daarom gaan veel eigenaars van plantages voor winst op de korte termijn door land te ontginnen op een niet-duurzame manier.

Naast de dreiging van ontbossing heeft de sector ook nog eens een grote CO2-voetafdruk en zijn de arbeidsomstandigheden belabberd. Het aanpakken van de problemen in de industrie is in 2019 een belangrijk engagementthema voor Robeco en daarom hebben we eerder dit jaar een position paper gepubliceerd.