Robeco Afrika Fonds

Cornelis Vlooswijk is portefeuillemanager en researchanalist voor Afrikaanse aandelen. Eerder was hij sinds 2005 werkzaam als beleggingsstrateeg bij Robeco, met een focus op Noord-Amerika en opkomende markten. Voordat hij in 2005 bij Robeco in dienst trad, werkte hij als Investment Banking Analyst bij Credit Suisse First Boston, waarbij hij zich richtte op de transport- en logistieksector. Hij begon zijn carrière in de financiële sector in 1998. Cornelis studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en is een CFA®-charterholder.

Het fonds is gevestigd in Nederland. Het fonds wordt beheerd als een naamloze vennootschap. Het fonds heeft de status van 'fiscale beleggingsinstelling' in de betekenis van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting van 1969 en is derhalve onderworpen aan een vennootschapsbelastingtarief van 0%. Het fonds is verplicht zijn gerealiseerde inkomsten binnen 8 maanden na het einde van het boekjaar uit te keren als dividend. Op deze dividenduitkeringen houdt het fonds een dividendbelasting in van 15%. In principe kan het fonds het Nederlandse verdragsnetwerk gebruiken om een deel van de bronbelasting op inkomsten terug te vragen. Het resterende deel aan bronbelasting kan worden teruggevraagd bij de Nederlandse Belastingdienst.

Voor een particuliere belegger woonachtig in Nederland is de werkelijk ontvangen rente, dividend of koerswinst fiscaal niet relevant. Voor Nederlands belastingplichtige particuliere beleggers horen de participaties thuis in box 3. Beleggers betalen ieder jaar over de waarde van hun netto vermogen per 1 januari, indien en voor zover dat netto vermogen uitgaat boven de heffingsvrije vermogens, per saldo 1,2%. De ingehouden Nederlandse dividendbelasting (15% per 1/1/2007) is voor in Nederland woonachtige beleggers verrekenbaar met de te betalen inkomstenbelasting. Beleggers die niet onderworpen zijn (vrijgesteld) aan Nederlandse vennootschapsbelasting (o.a. pensioenfondsen) worden niet belast voor het gerealiseerde resultaat. Nederlandse vrijgestelde lichamen kunnen de op dividenden ingehouden dividendbelasting van 15% (25% voor 1/1/2007) volledig terugvorderen. Op rente-inkomsten wordt geen bronbelasting ingehouden. Beleggers die zijn onderworpen aan Nederlandse vennootschapsbelasting kunnen worden belast voor het resultaat behaald op hun investering in het fonds. Nederlandse Vpb-plichtige lichamen dienen rente- en dividendinkomsten op te geven in hun belastingaangifte. Nederlandse Vpb-plichtige lichamen kunnen de op dividenden ingehouden dividendbelasting 15% (25% voor 1/1/2007) in beginsel verrekenen met de vennootschapsbelasting en het meerdere terugvragen. Voor beleggers buiten Nederland geldt hun eigen nationale belastingwetgeving met betrekking tot buitenlandse beleggingsfondsen. Aandeelhouders die niet belastingplichtig zijn in Nederland en die woonachtig zijn in landen die een verdrag ter voorkoming van dubbele belasting hebben met Nederland, kunnen afhankelijk van het verdrag een deel van de Nederlandse dividendbelasting terugvorderen bij de Nederlandse fiscus. Vanaf 1/1/ 2007 heeft een in een andere EU-lidstaat gevestigd pensioenfonds ook recht op teruggaaf van Nederlandse dividendbelasting. Het voorgaande is gebaseerd op de huidige Nederlandse fiscale wet-giving.

Het fonds integreert duurzaamheid in het beleggingsproces door middel van uitsluitingen, ESG-integratie, stemmen en engagement. Op basis van het uitsluitingsbeleid van Robeco belegt het fonds niet in issuers die internationale normen schenden of waarbij de activiteiten een negatieve impact hebben op de maatschappij. Om bestaande en potentiële ESG-risico's en -kansen (voor de lange termijn) te beoordelen, zijn financieel materiële ESG-factoren geïntegreerd in de bottom-up beleggingsanalyse. Bij de aandelenselectie beperkt het fonds de exposure naar een hoog duurzaamheidsrisico. Daarnaast gaat Robeco de dialoog aan met issuers van aandelen waarvan uit de doorlopende monitoring blijkt dat ze internationale normen schenden. Tot slot maakt het fonds gebruik van zijn rechten als aandeelhouder en gebruikt het zijn stemrecht in overeenstemming met het beleid van Robeco voor stemmen bij volmacht.

De problemen met de elektriciteitsvoorziening domineerden in februari het nieuws in Zuid-Afrika. Op 9 februari riep president Ramaphosa een ‘noodtoestand’ uit om de regering in staat te stellen bedrijven in de voedselproductie, -opslag en -detailhandel te ondersteunen met de uitrol van generatoren en zonnepanelen. Ook werd een minister benoemd die zich uitsluitend richt op het verbeteren van de stroomvoorziening. Deze maatregelen helpen op middellange termijn, maar op korte termijn is de situatie verslechterd. Sommige eenheden van elektriciteitscentrales vielen uit, waardoor staatsleverancier Eskom genoodzaakt was om op 21 februari 7.000 MW aan stroomcapaciteit van het net te halen. Op 26 februari waren enkele van de kapotte centrales (goed voor 3.000 MW) hersteld en dat zorgde voor enige verlichting. De indicatoren voor de economische activiteit waren middelmatig: de detailhandel en de autoverkopen stegen iets, maar de industriële productie en de mijnbouwproductie daalden. Goed nieuws was dat de inflatie afnam van 7,2% in december tot 6,9% in januari. Op 22 februari kwam de regering met een behoorlijk solide begroting. In Nigeria won Bola Tinubu van de zittende regeringspartij de relatief rustige presidentsverkiezingen, al trok de oppositie de resultaten in twijfel.

Op basis van de handelskoers behaalde het fonds een resultaat van -4,12%. De waarde per aandeel van het fonds daalde in februari 1,55% (in euro’s) en bleef daarmee achter bij de referentie-index, die 0,08% daalde. De Emerging Markets Index leverde 4,2% in, terwijl de Developed Markets Index de maand vlak eindigde Nigeria was de best presterende markt met een winst van 9,8%. Deze stijging vond deels plaats rond de verkiezingen in het land. Egypte steeg met 8,0%, doordat beleggers positief reageerden op een regeringsplan om buitenlandse valuta’s aan te trekken door in de nabije toekomst belangen in staatsbedrijven te verkopen. Senegal volgde op de voet, met een winst van 7,9%. Marokko ging 5,5% omhoog, terwijl Mauritius 1,8% kon bijschrijven. Kenia steeg 1,2%. Ghana eindigde de maand 0,4% hoger. De performance van Botswana was vlak. Zambia verloor 1,4%, terwijl Tunesië 4,9% daalde. Zuid-Afrika was afgelopen maan de zwakste markt, met een min van 5,8%. Ongeveer de helft daarvan was te wijten aan de daling van de rand ten opzichte van de euro.

De langetermijnvooruitzichten voor Afrika zijn gunstig. Ten eerste zal de vraag naar grondstoffen vanuit China en andere landen op de lange termijn waarschijnlijk toenemen. Dit zou moeten leiden tot hogere belastinginkomsten en werkgelegenheid, wat vervolgens de vraag van lokale consumenten zou moeten stimuleren. Ten tweede zien we dat het ondernemersklimaat beter wordt. In een internationale context doen de meeste Afrikaanse landen het niet zo goed op dit moment, maar de overheden proberen de bureaucratie actief te verminderen. Ten derde beperken investeringen in infrastructuur de logistieke problemen, wat de economische groei en bedrijfswinsten een impuls zou moeten geven. Tot slot worden veel bedrijven nu verhandeld tegen een lage koers-winstverhouding en ligt het dividendrendement hoger dan in andere regio's.